نتایج یک پژوهش جدید نشان می‌دهد سطح زمین در نزدیکی قله آتشفشان «تفتان» طی ۱۰ ماه گذشته حدود ۹ سانتی‌متر بالا آمده است؛ پدیده‌ای که به گفته دانشمندان می‌تواند نشان‌دهنده افزایش فشار گاز در زیر سطح این کوه و بازگشت احتمالی فعالیت آتشفشانی باشد.

به گزارش راوی کار و به نقل از لایو ساینس، یافته‌های تازه منتشرشده در نشریه علمی Geophysical Research Letters حاکی از آن است که ناحیه‌ای نزدیک به قله آتشفشان تفتان، در فاصله زمانی ژوئیه ۲۰۲۳ تا مه ۲۰۲۴ (تیر ۱۴۰۲ تا اردیبهشت ۱۴۰۳)، حدود ۹ سانتی‌متر بالا آمده و این تغییر هنوز کاهش نیافته است.

به گفته پژوهشگران، این پدیده بیانگر افزایش فشار گاز در زیر سطح زمین است که می‌تواند نشانه‌ای از فعال شدن مجدد این آتشفشان که پیش‌تر خاموش تصور می‌شد باشد.

پابلو گونزالس، آتشفشان‌شناس در مؤسسه محصولات طبیعی و آگروبیولوژی وابسته به شورای تحقیقات ملی اسپانیا و نویسنده ارشد این مطالعه، می‌گوید: «آتشفشان‌ها زمانی خاموش در نظر گرفته می‌شوند که از آغاز دوره هولوسن (حدود ۱۱۷۰۰ سال پیش) فعالیتی نداشته باشند. با توجه به تغییرات اخیر، شاید بهتر باشد تفتان را یک آتشفشان نیمه‌فعال بدانیم.»

او افزود: «این فشار در نهایت باید آزاد شود؛ یا به‌صورت آرام و تدریجی یا به شکل خشونت‌آمیز. هرچند فعلاً نشانه‌ای از فوران قریب‌الوقوع وجود ندارد، اما لازم است پایش دقیق‌تری بر روی این آتشفشان صورت گیرد.»

کوه تفتان با ارتفاع ۳۹۴۰ متر، یک آتشفشان چینه‌ای در جنوب‌شرقی ایران است و در میان مجموعه‌ای از کوه‌ها و آتشفشان‌های منطقه قرار دارد.

براساس این گزارش، محمدحسین محمدنیا، دانشجوی ایرانی و همکار پژوهشی پابلو گونزالس، نخستین بار در سال ۲۰۲۰ تصاویر ماهواره‌ای این منطقه را بررسی کرد و در آن زمان هیچ نشانه‌ای از فعالیت مشاهده نکرد. اما از سال ۲۰۲۳ گزارش‌هایی از انتشار گاز از کوه تفتان منتشر شد؛ گازهایی که حتی از شهر خاش در ۵۰ کیلومتری نیز قابل استشمام بودند.

محمدنیا با تحلیل تصاویر ماهواره‌ای دریافت که سطح زمین در اطراف قله اندکی بالا آمده است؛ نشانه‌ای از افزایش فشار در زیر سطح زمین. به گفته گونزالس، مرحله بعدی این تحقیق همکاری با دانشمندانی است که پایش گازهای آتشفشانی را انجام می‌دهند تا اطلاعات دقیق‌تری از وضعیت درونی تفتان به دست آید.