در مصاحبه با فرشاد اوجانی، فعال کارگری و عضو خانه کارگر کرج به موضوع حذف یا محدودسازی «حق اولاد» توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخته شده است.

در زیر، گفت‌وگوی راوی کار با فرشاد اوجانی را می‌خوانیم:

سؤال: ارزیابی شما از تصمیم اخیر سازمان تأمین اجتماعی مبنی بر حذف یا محدودسازی «حق اولاد» چیست؟

پاسخ: این تصمیم ناعادلانه، غیرحمایتی و برخلاف مأموریت اصلی سازمان تأمین اجتماعی است. در شرایطی که فشارهای اقتصادی بر خانواده‌ها، به‌ویژه قشر کارگر و بازنشسته، به اوج رسیده است، چنین اقدامی نه‌تنها کمکی به مدیریت منابع نمی‌کند، بلکه بار مالی و روانی سنگینی بر دوش خانوارهای کم‌درآمد می‌گذارد. تأمین اجتماعی باید در کنار مردم باشد، نه در برابر آن‌ها.

سؤال: سازمان تأمین اجتماعی چه دلایلی برای این تصمیم مطرح کرده و چرا این دلایل مورد انتقاد است؟

پاسخ: معمولاً به سن فرزندان، وضعیت تحصیل یا شرایط خانوادگی استناد می‌شود. اما واقعیت این است که نوجوانان و جوانان در سنین بالاتر به حمایت‌های بیشتری نیاز دارند، نه کمتر. هزینه‌های تحصیل، تغذیه، بهداشت و حتی نیازهای فرهنگی و روانی در این سنین افزایش می‌یابد. اینکه صرفاً با رسیدن فرزند به ۱۸ یا ۲۰ سالگی این حق قطع شود، بی‌توجهی به واقعیت‌های زندگی روزمره مردم است.

سؤال: این تصمیم چه تبعاتی برای زندگی کودکان و خانواده‌های تحت پوشش خواهد داشت؟

پاسخ: این اقدام مستقیماً بر کیفیت زندگی کودکان و نوجوانان تأثیر منفی می‌گذارد. کاهش توان مالی خانواده‌ها می‌تواند به افت کیفیت تغذیه، تحصیل، سلامت و در نهایت تضعیف آینده فرزندان منجر شود. در واقع، حذف حق اولاد فقط حذف یک مبلغ نیست؛ بلکه حذف بخشی از امنیت روانی و اقتصادی خانواده‌هاست.

سؤال: برخی به وجود تبعیض در پرداخت مزایای فرزند اشاره کرده‌اند. دیدگاه شما در این‌باره چیست؟

پاسخ: این انتقاد کاملاً وارد است. بسیاری از کارکنان دولت همچنان از مزایای کامل فرزند برخوردارند، اما خانواده‌های کارگری که خود از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه هستند، از این حقوق محروم می‌شوند. این تبعیض آشکار، احساس نابرابری و بی‌عدالتی را در جامعه تقویت می‌کند و با اصول قانون اساسی و عدالت اجتماعی در تضاد است.

سؤال: چه انتظارات و درخواست‌هایی از مسئولان دارید؟

پاسخ: در درجه اول خواهان بازنگری فوری در تصمیم مربوط به قطع یا محدودسازی حق اولاد هستیم. همچنین انتظار می‌رود:
*شفاف‌سازی معیارها و ضوابط پرداخت این حق به‌صورت دقیق و قابل فهم برای عموم انجام شود؛

*سیاست‌گذاری‌ها با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و اجتماعی روز کشور صورت گیرد، نه صرفاً با رویکرد بودجه‌ای؛

*پرهیز از هرگونه اعمال سلیقه‌ای یا تبعیض‌آمیز در این زمینه.

سؤال: سخن پایانی؟

پاسخ: سازمان تأمین اجتماعی نباید صرفاً یک نهاد مالی باشد؛ بلکه باید ستون فقرات نظام حمایت اجتماعی کشور باقی بماند. قطع حق اولاد یک تصمیم عددی نیست، بلکه حذف بخشی از آینده، رفاه و امید خانواده‌های شریف ایرانی است. امیدواریم با تدبیر و توجه به عدالت اجتماعی، تصمیماتی اتخاذ شود که کرامت کارگران و بازنشستگان حفظ شود.